Hoe de wetgevers soms de plank misslaan, dat wilde ik jullie gezien de recente alcoholdiscussie niet onthouden. Waar dit over gaat? De verklaring is even simpel als komisch. Traditioneel is ons winterbier een tamelijk zwaar bier, meestal rond de 8 à 9 procent. Gek eigenlijk als je bedenkt dat dat bier honderd jaar geleden nauwelijks boven de 5 procent uitkwam. Hoe komt het dan dat je tegenwoordig zulke zware bieren hebt? Door een Belgische wet werd in de twintiger jaren van de vorige eeuw de distillaten in cafés aan banden gelegd. Saillant detail is dat de Wet Vandervelde, zoals de maatregel werd genoemd, zijn naam dankte aan iemand die vaker stomdronken werd aangetroffen dan nuchter. Heerlijk die Belgen, nog steeds gebruiken we een term uit die tijd: blauwe maandag, vrij vertaald: kater. Wat de wetgever gemakshalve vergat, is dat de brouwers door toevoeging van suiker het alcoholpercentage flink konden opvoeren. De drooglegging had een averechts effect. Het comateuze zuipen ging door die stijging van het alcoholpercentage onopgemerkt door. Maatregelen ontduiken doen ze namelijk al sinds mensenheugenis.
Genoeg over de oude tijd, terug naar de onze. We weten waar de oorsprong ligt van de zware bieren. De retail heeft bepaald dat wij tijdens de feestdagen zwaarder bier dienen te drinken.
SUBCULTUUR
Persoonlijk heb ik niet zoveel met heel zware bieren, bieren boven de 10 procent. De uitzondering is echter ook bij mij de bevestigende regel. Er zijn prachtige bieren tegenwoordig, die nippend bij de welbekende open haard je kunnen verrassen. In onze brouwerij proberen we altijd de balans te vinden tussen smaak, alcohol en doordrinkbaarheid. Zinloos alcohol veroorzaken heeft met nadruk niet onze voorkeur.
In de huidige biercultuur worden vaak Porters of Stouts gebrouwen van hoge gisting en met forse alcoholpercentages. Niet zelden op vaten gerijpt en als het even kan aangevuld met de gekste ingrediënten. Wij laten ons evenzo wel eens verleiden tot deze soms vergezochte gekte en bijbehorende subcultuur. Wie ons kent, weet dat wij doorgaans kiezen voor de grote klassiekers.
Dit jaar is de keuze voor ons winterbier gevallen op een Barley wine, een van origine Britse bierstijl als – zoals de naam aangeeft – vervanger voor (dure) wijn. Met een alcoholpercentage van 9,5 blijft ‘ie onder de zwaarste categorie.
HINTS VAN ASPERGES
Het mooie van deze stijl zijn de complexe smaken die prachtig met een maaltijd combineren. Waar wijn soms een iets krapper smaakpalet heeft (denk aan bijvoorbeeld bitter of geroosterd) kan bier vaak soelaas bieden. Wij brouwen een Barley wine volgens onze welbekende wijze waarin balans de hoofdrol speelt: mooie smaakvolle mouten met veel diepgang en complexiteit. Geheel in harmonie met naar geel fruit smakende hopsoorten, gekenmerkt door hints van witte asperges en een verfijnde gist.
Gist die een belangrijke plaats inneemt gezien de vele esters ofwel smaakstoffen (beroemd voorbeeld is de banaan in Heineken) die vrijkomen tijdens de hoge temperatuur van de vergisting. De alcohol geeft dit bier een diepgang en warmte die je doet verlangen naar de volgende slok. De winterdis stijgt naar een topniveau met dit bier.
Aan de brouwerstafel wordt Barley wine steevast in een roemer geschonken. Dit grote wijnglas laat de geuren en smaken prachtig naar voren komen. Bijkomend voordeel is dat het bier in dit glas iets wordt opgewarmd wat de smaak volledig tot zijn recht doet laten komen.
Als jullie het geduld kunnen opbrengen niet gelijk een Barley wine te openen, respecteer ik dat uiteraard. Mij lukt dat niet. Ik heb alvast een lamsbout met een stamppot van pastinaak en rucola opgeschept – mijn vrouw werkt in de keuken van Café Pol, dus dat zit wel snor – waarbij een Barley wine ingeschonken. Met ons winterbier neem ik alvast een voorsprong op het nieuwe jaar. Proost op een fantastisch en gezond 2020!
Peter Rouwen
21 april 1961 te Rotterdam
Loopbaan: Als kelner en bedrijfsleider gewerkt in meerdere horecazaken waaronder De Ballentent. Was mede-eigenaar van Café Linssen. In 2011 begonnen met studie aan Hogeschool van Gent Brouwerij Technologie. In 2013 met compagnon Albert Weitering Brouwerij Noordt opgestart. In 2018 door magazine Bier! uitgeroepen tot Bierman van het Jaar. Winnaar De Ketelbinkieprijs in 2018, en winnaar ‘s werelds best gebrouwen Kölsch in 2019.
Typisch Peter: “Als je in dit vak jezelf niet elke dag wilt verbeteren, kun je beter wat anders gaan doen!”
Beeld: Kelly Josefien Alexandre