Mijn oude adagium, met geitenkaas en spekjes maak je elke groente lekker heb ik al een tijdje achter me gelaten. Dat wordt op den duur een beetje saai en of het nu zo goed voor je lijn en/of gezondheid is?
Groenten kun je ook ‘verstoppen’ in een goede tomatensaus, werkt altijd bij mijn kinderen. Uitje en knoflook fruiten, bleekselderij, wortel, prei, courgette, champignons en paprika smoren met wat Italiaanse kruiden. Hup, gezeefde tomaten erbij en pureren maar. Prima basis die je verder verrijkt met (vegan) gehakt, linzen of bonen.
Groenten en kaas doen het vrijwel altijd goed samen. Een pittige ouwe Goudse, blauwschimmel, een schapenkaasje of verse geitenkaas. Pittige kazen passen als tegenhanger goed bij bittere groenten als witlof, radicchio rosso of spruitjes en voeg daar weer een zoetje bij in de vorm van een stroperige balsamico of een dadel-vijgenazijn en wat gedroogde cranberry’s, wie zeurt er nu nog?
Naast spelen met smaken kun je ook zoeken naar een andere bereidingswijze dan je gewend bent. Laat de oude conventies eens los, maak een salade van gebakken aardappeltjes, soep van sla, gebruik grote groentenbladeren van paksoi, snijbiet of Chinese kool als wrap. Gril andijvie, pof wortelgroenten op een bedje van zeezout en gooi de hutspotgroente eens in een baking tray. En beloof me, kook je witlof nooit meer, maar bak witlofhelften voortaan in de pan of op de grill: langzaam verdwijnt het vocht uit groente. Zo wordt het veel intenser van smaak en krijgt het zelfs zoete tonen omdat de aanwezige suikers karamelliseren.
Warmoes
Snijbiet, warmoes, blette, zilverstelen, mangold, bette, Swiss chard, zoveel namen voor een oude ‘vergeten groente’, die in de landen rond de Middellandse Zee nog volop wordt gegeten. Het glanzende blad van snijbiet straalt je tegemoet. Of het nu groen is, met mooie witte stelen of in alle kleuren van de regenboog. Met groot blad of juist dikke stelen, als paksoi. Je wordt er instant vrolijk van. Jonge snijbietbladen zijn goed rauw te eten. Grotere bladen en stelen kun je beter even kort stoven, wokken, bakken of in een ovengerecht verwerken. Het blad heeft veel weg van spinazie en de stelen bevatten meer het aardse aroma van rode biet In Zwitserland en Frankrijk wordt het nog veel gegeten en geweekt, maar ook hier is het aan een opmars bezig (met dank aan de biologische groenten-abonnementen). Het is een bietenvariëteit die niet voor de knol, maar voor het blad en de stelen gekweekt wordt. Het woord warmoes is een samentrekking van warm (gekookt, gaar) en moes (groente). De tuinder heette in de middeleeuwen warmoezenier! In veel steden vind je nu nog de warmoesstraat of warmoezenierstraat. Daar woonden de tuinders die de groenten kweekten en ze verkochten aan de stedelingen. In dorpen of gehuchten kweekte men zijn warmoes zelf. Warmoes heeft dikke, brede bladstelen, de snijbiet heeft meer smalle stelen en wordt vooral gekweekt en gegeten om het blad. Warmoes lijkt ook wel op paksoi. Zilverstelen en mangold zijn gigantische stelen en bladen, die per stuk wel 500 gram kunnen wegen. In mesclun sla zit ook vaak jong snijbietenloof (met rode steelaanzet).
In Franstalig België is de tarte al djote een typisch streekgerecht, een dunne taart gemaakt van gistdeeg (brooddeeg) gevuld met een mengsel van gehakte warmoes en kervel of peterselie, eieren en kaas. Zo’n soort taart met snijbiet, ei en kaas kent men ook in de Provence. In Nice maakt men er zelfs een zoete versie van, met pijnboompitten en rozijnen. In de Dordogne bevatten alle lekkere soepen een handvol snijbietenbladeren!
Warmoes met dikke bladstelen kun je op zijn Frans gewoon koken, niet te gaar, en serveren met een vinaigrette. Of met mayonaise en een hardgekookt ei.
Gezond!?
Snijbiet bevat veel magnesium en ijzer, zelfs meer dan spinazie. Verder nog mangaan en calcium en qua vitaminen schieten vitamine K, A en C er uit. En dan hebben we het nog niet over het gehalte aan anthocyanen (antioxidanten) die alle gekleurde varianten herbergen.
Er zit ook oxaalzuur in snijbiet, maar niet zo veel als in spinazie en rabarber (waar je van die stroeve tanden van krijgt). Wist je dat de plant oxaalzuur aanmaakt als bescherming tegen insectenvraat? Oxaalzuur is een anti-nutriënt en kan nierstenen veroorzaken. Eet het niet te vaak. Elke dag een groene smoothie zorgt ongemerkt voor (te) veel oxaalzuur in je lijf. Calcium bindt oxaalzuur, dus wat zuivel of sesam bij je snijbiet helpt dan. En het gekke is: oxaalzuur is ook een antioxidant! Het is dus beter om te variëren in voeding, dan om oxaalzuurrijke groenten compleet te mijden. Kies voor meer diversiteit op je bord!
Snijbiet inspiratie
salade: jong snijbietblad, geroosterde biet, balsamicoazijn, radijskiemen, blauwe kaas
omelet: snijbiet fruiten, sjalotje, groene kruiden, eieren
hartige taart: korstdeeg, snijbiet zacht bakken, eieren, verse geitenkaas, rode ui, verse kruiden
italiaans (pasta): snijbiet wokken, ansjovis of zongedroogde tomaatjes, kappertjes, rosé of witte wijn
pizza: snijbiet pita, wrap of pizzabodem, knoflookmayo, snijbiet fruiten, geroosterde paprika, kappertjes of olijven, uienringen, geitenfeta
gegratineerd: gestoofde snijbiet, room of bechamelsaus, geraspte kaas, nootmuskaat, parmezaanse kaas
stamppot: aardappelpuree, rauwe snijbiet, blokjes oude kaas, zongedroogde tomaatjes, pistachenootjes
wraps: groot snijbietblad | (tuinbonen)hummus, zoete aardappel reepjes, verse kiemen, salsa verde
Wat wil je nog meer? Snijbiet-curry, snijbietsoep, snijbietpesto, ovenschotel, pokebowl, burrito’s met snijbiet: laat je creativiteit de vrije loop!
Op zoek naar nog meer groente inspiratie? Kijk op www.bioaanhuis.nl.
Italiaanse snijbiet met pasta
- Snij de stelen van snijbiet fijn en blancheer ze 5 minuten.
- Fruit 4 ansjovisjes en 2 fijngehakte tenen knoflook 5 minuten in 2-3 eetlepels goede olijfolie. Prak de ansjovis fijn.
- Schep er de geblancheerde snijbietstelen door, doe deksel op de pan en stoof 15 minuten op laag vuur.
- Doe er de laatste 5 minuten de fijngesneden bladeren bij. Breng op smaak met een handvol peterselie, zeezout en verse peper.
- Schep er desgewenst wat kappertjes, taggiasche olijven en/of reepjes zongedroogde tomaat door en serveer met verse pasta.
BIOBOERIN
Van een biologische boerin verwacht je waarschijnlijk dat ze haar hele leven reeds een voorliefde voor groenten heeft gehad. Niets is minder waar! Als kind was Shaula een ‘picky eater’, haar zintuigen waren overgevoelig voor texturen, smaken en mondgevoel en er was een hele waslijst aan “dat lust ik niet”. Maar haar liefde voor de natuur, voor al wat leeft, groeit en bloeit, een oma die alles lekker kon maken en het vak ‘voedingsleer & diëtetiek’ tijdens haar studie wakkerde een nieuwsgierigheid in haar aan. Ze startte haar zoektocht naar lekkere en gezonde recepten en bereidingswijzen. Inmiddels loopt het water in de mond in plaats van rillingen over haar rug als ze aan groenten denkt. Zij hoopt je op deze pagina’s te inspireren.
