We zijn ons er onvoldoende van bewust. In een straal van 30 kilometer om Rotterdam groeit en bloeit alles wat nodig is voor een verse, gezonde maaltijd. Met Tomasu heeft deze regio zelfs een eigen sojasaus. En wat hier niet voorhanden is, koffiebonen bijvoorbeeld, daarbij speelt de Rotterdamse haven een belangrijke rol. Deze regio heeft een sleutelpositie op het gebied van food, en dat is wat de gemeenten Rotterdam, Barendrecht, Westland en de Hoeksche Waard en partijen als Glastuinbouw Nederland en LTO Noord op 11, 12 en 13 oktober 2019 willen overbrengen door middel van allerlei excursies, demonstraties, proeverijen en een circulaire lunch tijdens het World Food Festival.
Het World Food Festival is het antwoord op de World Food Day, twee jaar geleden op de Binnenrotte in Rotterdam. De vrijdag is bestemd voor de jeugd: basisschoolleerlingen en vmbo’ers krijgen een bliksemstage op de boerderij, in de kas en op de velden. Nieuwsgierige consumenten kunnen zich tegen een bescheiden betaling online inschrijven voor excursies op zaterdag en zondag. Ze worden per bus vervoerd naar het Westland, naar de Hoeksche Waard, de voor- en achtertuinen van Rotterdam, daar waar het voedsel wordt veredeld, geteeld, gewassen, verwerkt en gerecycled. Deze gezinsvriendelijke toer geeft op een ontspannen manier inzicht in de voedselketen: hoeveel stappen zijn er eigenlijk nodig voordat het op het bord ligt?
Tegelijkertijd wordt het publiek op de economische kansen gewezen. In de foodsector liggen op allerlei niveaus allerlei interessante banen voor het oprapen. Wist je ze tegenwoordig met drones door de kassen gaan? De voedselinnovatie in deze regio is nog onderbelicht.
Op zondag verandert de Binnenrotte in één lange circulaire lunchtafel voor minimaal 200 gasten. Tijdens deze lunch gaat alles op. En dat wat niet opgaat, gaat bijvoorbeeld naar de Voedselbank. Niets wordt weggegooid. Rondom de lunchtafel verzamelen zich allerlei bedrijven die je één voor één versteld doen staan. Het festivalterrein is vrij toegankelijk. Het volledige programma is terug te vinden op www.worldfoodfestival.nl.
Krenten uit de pap:
- #1 De aardappeloogst, in kaart gebracht door Bram Ladage
- #2 Tocht langs de floating farm, de drijvende zuivelboerderij aan de Merwehaven
- #3 Rondleiding door het Experience Centre van De Ruiter Seeds in Bleiswijk
KOPPERT CRESS: FUTURE FOOD IN WESTLAND
“Ken je dat tv-spel nog? Ren je Rot, gepresenteerd door Martin Brozius. Die competitie hebben we bij Koppert Cress voor het World Food Festival opnieuw in het leven geroepen,” vertelt directeur Rob Baan met verve. De bekende horticulturalist uit Monster laat de kinderen op vrijdag 11 oktober proeven van een groot aantal van de 65 aanwezige cressen. Zodra ze de smaak hebben herkend, rennen ze naar het ingrediënt dat ze met deze smaak associëren: citroen, pot honing, rolletje drop, komkommer of pitjeskaas.
Met Ren je Rot wil Rob Baan de angst voor groen wegnemen bij kinderen. “Slechts 5 procent van de basisscholen in Nederland blijkt een tuintje te hebben. Kinderen leren foutloos rekenen, ze leren foutloos schrijven maar ze leren niets over de basis; gezonde voeding. Wat heb je aan al die kennis als je door obesitas nooit een toekomst kunt opbouwen?”
Voor gezonde voeding kunnen we niet genoeg promotie maken, vindt Rob Baan. En om deze reden steekt hij dan ook namens Glastuinbouw Nederland zijn nek uit op het World Food Festival. Op zaterdag 12 en zondag 13 oktober opent hij de deuren voor het publiek om de innovatie in de glastuinbouw te duiden. “Restwarmte slaan we in de zomer op in een ondergrondse bron, op een diepte van circa 170 meter, op en pompen deze er in de winter weer uit. We beschikken over paarse kassen want daarmee bereiken we een betere groei, en verbruiken we beduidend minder energie. Ik vertel het nu even in een notendop. Tijdens het World Food Festival kunnen de bezoekers het proces nauwlettend volgen.”
Rob Baan begrijpt niet waarom er zo weinig Rotterdammers werkzaam zijn in het Westland. “Met cateraar Bob Hutten hebben we laatst een DNA-diner georganiseerd. Gasten leveren wat speeksel in, en op basis van een DNA-scan wordt een gepersonaliseerd gerecht bereid. Een teveel aan calcium kan zomaar funest zijn voor jouw lijf. Future food is één van de vele toffe dingen waarmee we ons in het Westland bezighouden. In het Westland wacht de stedeling een uitdagende carrière.”
WEIDERUND: GEEN VRAAGTEKENS IN WESTMAAS
Dat er zo vaak met het vingertje naar de veehouders wordt gewezen, dat zit Esther Quartel van Mariënhof Weiderund uit Westmaas soms wel eens dwars. “Al die vlieguren die worden gemaakt die zijn zó veel belastender voor het milieu dan de mest van die koeien die een (h)eerlijk leven leiden. De wereld heeft boeren nodig om te kunnen blijven eten. Het is daarentegen niet nodig om alles van ver te halen.”
Rondom de oudste boerderij van de Hoeksche Waard, het gerestaureerde herenhuis stamt uit 1597, grazen 150 runderen van het Hollandse ras MRIJ Verbeterd Roodbont. Mariënhof Weiderund is een gesloten gemengd bedrijf, alle runderen zijn er ter plekke geboren, waarmee ziekten buiten de deur blijven. De koeien worden handmatig gevoerd, en niet computergestuurd, ze groeien op eigen tempo. “We voeren een transparante bedrijfsvoering. Je hoeft bij ons geen vraagtekens te zetten bij de herkomst van het vlees. Ons vlees is vrij van antibiotica en hormonen. Mais voor de runderen verbouwen we zelf, dat wat we aan voer inkopen is GMO-vrij ofwel niet-genetisch gemanipuleerd.”
Weiderund maakt onderdeel uit van de Hopse Waard, een toer die begint bij de Rabobank (partner World Food Festival) en eindigt bij Commijs Hoeksche Zuivel. Vanuit de monumentale stal wordt tekst en uitleg gegeven over Weiderund, zowel in woord als in beeld. Voor wie wil, kan het vlees ter plekke keuren. Nog niet in oktober maar om te onthouden voor volgend jaar: vanaf medio 2020 kun je bij Weiderund een picknickmand bestellen en tussen de bietenvelden aan de cultuurhistorische Iepenlaan, de oorspronkelijke aanrijroute naar het rijksmonument, lunchen.
FREGGIES: VERANTWOORD SNACKEN
Als zoon van een slager lag zijn keuze voor het veganisme niet voor de hand. “Ik las een artikel dat 53 procent van de bevolking een vezeltekort heeft. Dat artikel heeft mij aan het denken gezet,” vertelt Mike Maduro uit Schiedam, eigenaar van Freggies. “Voor 1 kilo vlees zijn duizenden liters water en 16 tot 18 kilo mais of soja nodig en dat terwijl er zoveel honger is op de wereld.” Dat dierlijke eiwitten vitamine B12 bevatten, en dat een mogelijk tekort aan B12 kan leiden tot bloedarmoede en uitvalsverschijnselen, dat beseft hij. “Deze vitamine slik ik dagelijks als supplement.”
Freggies staat voor fried vegetables, plantaardige snacks. “De Freggies sides bestaan voor 100 procent uit groenten, peulvruchten en specerijen. De ene is op basis van wortel, de andere op basis van rode biet aangevuld met kikkererwten en linzen. Beide sides zijn vezelrijk, laag in de onverzadigde vetten en bevatten geen toegevoegde suikers.” De toepasselijke groentesauzen zijn nog in de ontwikkelfase. “We gaan er pas mee de markt op als ze helemaal kloppen bij ons verhaal.”
Om voedselverspilling tegen te gaan gebruikt Mike Maduro met name het pulp dat overblijft na de sapproductie. En hij doet beroep op de groenten die door kwekers worden weggegooid omdat ze te groot of te klein zijn voor de retail.
Het assortiment van Freggies bestaat verder uit sojasaté en andere ‘meat’ op basis van verantwoord geteelde soja. De sojasaté is amper van kipsaté te onderscheiden. Hij hekelt het woord vleesvervanger. “Wij apen geen dierlijk vlees na. De structuur van Freggies is zo anders dan die van dierlijk vlees.” De satésaus heeft hij – zonder melk uiteraard – in samenwerking met Verstegen ontwikkeld. Alle Freggies zijn kant-en-klaar. De fingerfood is op te warmen in een airfryer, pan, oven of frituur. “Freggies zijn uiterst smaakvol,” verzekert Mike Maduro, “en we besparen tegelijkertijd veel water en reduceren de CO2-uitstoot.”
Beeld: Lennaert Ruinen